Dekanat Lubawski OnLine

Obszar dekanatu lubawskiego położony jest na zachodnim skraju województwa olsztyńskiego, w krainie fizyczno-geograficznej zwanej Garbem Lubawskim. Pod względem morfologicznym Garb obejmuje rozległe zachodnie zbocze czołowomorenowej Góry Dylewskiej, której szczyt (312,3 m n.p.m.) położony na północny wschód od Lubawy maj duj e się w odległości około 4 km na wschód od granicy dekanatu lubawskiego. Od szczytu tej góry w kierunku południowo­zachodnim ciągnie się strefa pagórków czołowomorenowych. Teren w granicach dekanatu opada: w kierunku zachodnim od wysokości około 265 m n.p.m. w rejonie wsi Napromek (parafia Prątnica) na wschodzie - do około 85 m n.p.m. nad Drwęcą w kierunku zachodnim od Sampławy. W tejże środkowo-południowej części dekanatu, zbudowanej z glin zwałowych, występuje pagórkowato-faliste ukształtowanie powierzchni. Obszar rozcinają promieniście rozchodzące się od Góry Dylewskiej doliny z wąskimi ciekami wodnymi, wpadającymi do rzek: Drwęca i Wel, na zachodniej granicy dekanatu. Część tych dolin pochodzenia rynnowego miejscami wypełniają jeziora: Zwiniarz, Hartowieckie, Rumian i in. Obszar na północ od Lubawy ma charakter falistej równiny morenowej, która na północ od wsi Rożental i Zielkowo przechodzi w piaszczystą równinę sandrową. Część tej równiny w granicach dekanatu porasta las sosnowy (powierzchnia około 8 km2). Fragmenty terenów zalesionych występują jeszcze w rejonach o urozmaiconej, pagórkowatej rzeźbie terenu, na wschód od Złotowa i na północ od Prątnicy. Wąskie pasy lasu znajdujemy miejscami w dolinach wzdłuż rzek: Drwęca i We!. Ponad 90% powierzchni dekanatu lubawskiego to teren odkryty, o średnio urodzajnych glebach IV i V klasy bonitacyjnej, rolniczy i równomiernie zamieszkany.

(W. Chodkowska, M. Dorawa, J. Dygdała, M. Krużyńska, I. Liżewska, A. Pabian, W. Rozynkowski, J. Sziling, Z. Tomaszewski, M. Wielgus: Diecezja Toruńska historia i teraźniejszość - Dekanat Lubawski, Toruń 1995.)